İsmi Türk Ocakları ile bütünleşmiş ve uzun yıllar genel başkanlık yapmış olan Hamdullah Suphi Tanrıöver için Türk Ocakları Genel Merkezince bir panel düzenlendi.
Prof. Dr. Halim Seraslan; panelde yaptığı konuşmada, Hamdullah Suphi’nin Türk Ocaklarının gelişmesinde çok önemli bir rol oynadığını, ekonomik sorunlar yaşayan ve kapanmak üzere olan Türk Ocaklarının başına geçerek büyük faaliyetler yaptığını anlattı.
Hamdullah Suphi’nin I. Dünya Savaşı’nda Çanakkale ve Suriye Cephelerine gittiğini belirten Seraslan, Türk Ocakları çatısı altında yardım mahiyetinde çalışmalar yürüttüğünü ifade etti.
Halim Seraslan, Hamdullah Suphi’nin daha sonra Osmanlı Mebusan Meclisinde milletvekili olarak görev aldığını ve Atatürk tarafından organize edilen Felah-ı Vatan Grubunun da sözcülüğünü yaptığını söyledi.
Prof. Seraslan, Millî Mücadele’de de önemli roller üstlenen Hamdullah Suphi’nin, Misak-ı Millî’nin kabulünü sağladığını kaydetti.
TBMM’nin kuruluşundan sonra Hamdullah Suphi’nin orada da milletvekili olarak yer aldığını ve Türkiye Cumhuriyeti’nin ikinci Millî Eğitim Bakanı olduğunu söyleyen Seraslan, onun yaptığı en önemli işin, Mehmet Akif’i İstiklal Marşı’nı yazmaya ikna etmek olduğunu vurguladı.
Prof. Dr. Halim Seraslan, Hamdullah Suphi’nin Türk Ocaklarının kapatılmasından sonra Romanya’ya büyükelçi olarak atandığını ve burada hem Müslüman Türklerin meseleleri hem de Hristiyan Türkler olan Gagauzların meseleleri için önemli çalışmalar yaptığını bildirdi.
Seraslan, Gagauzları Türkiye’ye tanıtan kişinin Hamdullah Suphi olduğunu da hatırlattı.
Daha sonra siyasi faaliyetlerine devam eden Hamdullah Suphi’nin dönem dönem yurt dışına giderek ABD, Avrupa gibi yerlerde Türklerin meseleleri hakkında konferanslar verdiğini ve çalışmalar yaptığını belirten Halim Seraslan, Türk Ocaklarının yeniden açılmasını sağladığını ve ömrünün sonuna kadar Türk Ocakları için çalıştığını söyledi.
Prof. Seraslan, 1934’te Soyadı Kanunu’nun çıkmasıyla kendisine “Tanrıöver” soyadının Atatürk tarafından verildiğini sözlerine ekledi.
Prof. Dr. Yonca Anzerlioğluda konuşmasında, Hamdullah Suphi’nin Türklük için yaptığı çalışmaların yanı sıra Bükreş elçiliği sırasında önemli anlaşmaların imzalanmasını sağlayarak büyük diplomatik başarılar kazandığınıifade etti.
Hamdullah Suphi’nin Gagauzya’daki faaliyetlerinden bahseden Anzerlioğlu, onun girişimleriyle bölgede Türkçe okulların açıldığını ve Türkiye’den Türkçe kitaplar getirildiğini söyledi.
Yonca Anzerlioğlu; bölgedeki Gagauz Türkleri hakkında raporlar yazdıran Hamdullah Suphi’nin, Gagauzların kökenlerine ve kültürlerine dair çok önemli bilgiler edindiğini belirtti.
Bu arada Hamdullah Suphi Tanrıöver’in vefatının 50. yılı münasebetiyle 2-4 Haziran 2016’da Gagauz Yeri’nin başkenti Komrat’ta Türk Ocakları Genel Merkezi ve Gagauz Yeri Bilim ve Araştırma Merkezinin iş birliğiyle “Günebakan’dan Günümüze Gagauzya Dostluğumuz, Hamdullah Suphi ve Gagauzlar Uluslararası Bilgi Şöleni” gerçekleştirildi.
Bilgi şölenine; Türkiye ve Gagauz Yeri’nden akademisyenler ve araştırmacılarla Azerbaycan, Kırgızistan, Özbekistan, Kırım ve Türkiye gibi Türk yurtlarından lisansüstü öğrencileri katıldı.
“HAMDULLAH SUPHİ GAGAUZLAR İÇİN ÇOK ÖNEMLİDİR”
Şölende ilk konuşmayı yapan Gagauz Yeri Birinci Başkan Yardımcısı Vadim Çeban; Gagauzların tarihte zor dönemler geçirdiklerini, ancak bu süreçte Türkiye’nin onlara destek olduğunu ifade etti.
Mustafa Kemal Atatürk, Hamdullah Suphi Tanrıöver ve Süleyman Demirel isimlerinin Gagauzlar için büyük önem arz ettiğini belirten Çeban; Gagauz Yeri’nin özerkliği sürecinde Demirel’in büyük katkıları olduğunu, diplomatik olarak büyük destekler verdiğini anlattı.
Vadim Çeban Hamdullah Suphi’nin Gagauzlar için çok önemli olduğunu kaydederek onun sayesinde Türkiye’nin Gagauzları tanıdığını, Gagauz Yeri’nde pek çok eğitim kurumunun açıldığını bildirdi.
Türkiye’nin Kişinev Büyükelçisi Mehmet Selim Kartal da şölende yaptığı konuşmada, “Mustafa Kemal Atatürk ve Hamdullah Suphi’nin Gagauzlar hakkındaki hassasiyetleri ve çalışmaları sayesinde Türkiye Türkleri, Gagauzları tanımıştır. Bugün Gagauzlara yakınlığım hasebiyle kendimi Hamdullah Suphi’nin manevi vârisi olarak kabul ediyorum.” dedi.
Büyükelçi Kartal, Türkiye’deki bilim adamları ve aydınların Gagauzlarla ilgili daha çok çalışma yapması gerektiğini belirtti.
Türk Ocakları Genel Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Ayşe Filiz Yavuz da “Gagauz kardeşlerimizle, Moldova’yla daimî bir dostluk geliştirmek bu coğrafya için önemlidir ve biz bunun için buradayız.” ifadesini kullandı.
Gagauzya’nın ilk cumhurbaşkanı olan Stepan Topal ise Hamdullah Suphi’nin korkmadan Gagauzlar için çalıştığını ve yüz kadar Gagauz’u Türkiye’ye okumaya göndererek öğretmen yaptığını anlattı.
Şölende, Hamdullah Suphi Tanrıöver Şiir ve Nesir Yarışması’nda dereceye girenlere ödülleri verildi. Yarışmada birinci olan Aleksandra Kristiva, ödülünü Gagauz Yeri Başkan Yardımcısı Vadim Çeban’ın elinden aldı.