TASAVVUF… FELSEFE…
Yaratıcı “sadece sınav yapmak için” insanı yaratmış olamaz.
Niye sınav yapsın ki?
Daha derin “BİR ŞEY” olmalı;
Yaratan’ın, yaratılanı
Yaratılanın, Yaratan’ı birbirlerine bağlayan “BİR ŞEY”…
Çok ender yaşanan fakat hepimizin yaşadığı bir his vardır;
Yolda yürürken, her hangi bir mekânda, dolmuşta, otobüste yani aklımıza gelmeye-cek bir yer ve anda karşımıza çıkan ama “tanımadığımız daha önce hiç karşılaşmadığı-mız” birisini görürüz ve şöyle düşünürüz: “Ben bunu tanıyorum…”.
Ama nerden ???
…
Bazı insanları “aramızda herhangi bir şey yaşanmadığı hâlde” NİÇİN SEVERİZ ya da kanımız ısınmaz?
Ne kadar uğraşırsak uğraşalım “sevemeyiz” kanımızın ısınmadığını.
Nedir bu KANIN ISINMASI?
Bilmediğimiz bir yerde, zamanda ne oldu???
…
Işığı göremeyene, aydınlığı nasıl anlatmalı?
Böyle birine “somut aydınlığı” değil, “soyut ışıkları” anlatmalı herhâlde.
Kalp gözü ile hissetmeli, anlamalı…
“Âşık Veysel” gibi bakıp görmek...
…
Antikite Dönem Yunan Medeniyeti (Milattan önce) -------------------Zeus en büyük tanrıdır. Tanrıların, insanlar gibi yaşadıklarına inanmışlardır.
Büyük Roma İmparatorluğu (Milattan önce) ----------------------Hristiyanlık.
Baba – Oğul -Kutsal Ruh (Teslis) inancı.
Abbasiler dönemi (8. Yüzyıl) ----------------------Hallaç Mansur.
Enel Hak Selçuklular dönemi (12. Yüzyıl)------------------- Muhiddin Arabî
Vahdet-i Vücud Selçuklular Dönemi (13. Yüzyıl)------------------- Yunus Emre.
“Beni bende araman bende değilem,
Bir ben var bende benden içerü.”
Antik Yunan felsefesinde özellikle Aristo ile birlikte; Tanrılarla ilgili bazı kavramla-rın manalarını herkesin anlayamayacağı, gizli anlamlarının olduğu görüşü ortaya çıktı.
Büyük Roma İmparatorluğu’nda (tahmini MÖ 27 yılında kuruldu) MS 1.–2. Yüzyıl-larda GNOSTİK GÖRÜŞ (FELSEFE) ortaya çıktı.
Gnostik felsefe’ye göre; Tanrı ile ilgili aydınlanmanın bir anlık – sezgisel - hisle ola-bileceğine, bazı dini kavramların anlamlarının göründüğü gibi olmadığı görüşü vardır.
Yahudi Medeniyeti’nde KABBALA (ezoterik bilgi) düşüncesi vardır. Kabbalacı dü-şünceye göre; Tanrının mesajlarında görünenden farklı anlamlar vardır. Bazı kavramla-rın anlamı görünenden farklıdır, gizlidir.
İslam medeniyeti: Abbasiler dönemi nde BATINİLİK felsefesi ortaya çıktı. Batîni görüşe göre; Kur’an-ı Kerim ayetlerinin bazılarında görünenden farklı, gizli anlamlar vardır.
TASAVVUF……….. FELSEFE yazımızı Cengiz AYTMATOV’la bitirelim:
“Sınırsız evrende bu görünmez nehir, akıp giden zamanın ta kendisidir. Nereye gi-der?”
(Cengiz AYTMATOV: Yıldırım Sesli Manascı, s. 22, Ötüken yay, 4. Baskı, İst. 1997)