Okunma
148
Değerli Yeni Düşünce Okurları,
Türk, ekmeğini yediği kimseye karşı kendisini daima borçlu hisseder. Bu hakkı da ilk fırsatta ödemeye gayret eder. Yusuf Has Hacib, bize, tuz-ekmek hakkını ödemeye dair “Sen kimin ekmeğini yersen, onun işini gör; bağlılığını gittikçe artır (bagırsaklık artur) ve yediğin yemek sana helal olsun.” demiştir. Kutadgu Bilig'in başka bir yerinde de Hükümdar Kün-Toldı hizmetinde bulunan Vezir Öğdülmiş'e şöyle der: “Sen bana büyük sadakatle hizmet ettin ve yediğin tuz-ekmek hakkını ödedin.” Bu hükümleri Ebu’l-Gazi Bahadır Han'ın Şecere-î Türkî’sinden aldığımız şu örneklerle delillendirebiliriz:
Cengiz Han, 1203 tarihinde Tayang Han üzerine yürür. Savaşta Tayang Han yaralanmış, ordusu dağılmıştır. Buna rağmen Tayang'ın beylerinden bazıları Cengiz ile vuruşmaktan çekinmezler. Sonunda beylerle karşılaşan Cengiz Han, onların bu davranışını takdirle: “Yediğiniz ekmek ve tuzu hak ettiniz, yiğitsiniz.” der.
Deşt-i Kıpçak hükümdarı Ebü’l Hayır Han'ın torunu Şahbaht Şeybânî Han, bir savaşta rakibi Berge Han'ı muhasara eder. Berge, bir fırsatını bulup bir sazlığa kaçar. Berge’nin İnalı Monake, yakalamaya gelen askerleri aldatır. Han'ın kendisi olduğunu söyler; Berge’nin hayatını kurtarır. Sonunda Şahbaht, Monake'ye bu hareketinin sebebini sorar. Monake: “Çünkü çok zaman ekmeğini, tuzunu yedim.” der.
Günümüzde ise toplumumuzda yenen ekmeğin hakkını ödemeye önem verildiği dilimize giren şu deyimlerle bellidir: Faydalı bir iş yapan hemen “Yediğin ekmeği hak ettin.” diye takdir edilir. Aksi durumlarda “Yediğin ekmek haram olsun.” şeklinde bedduada bulunulur.
Sonuç olarak diyebiliriz ki, tuz-ekmek deyimi; Türk ahlakının, insanlık anlayışının, dayanışmacı ve toplumcu dünya görüşünün en belirgin ifadesidir. Aynı zamanda, içine aldığı kavramlarla “dostluk, bağlılık, vefa, samimiyet, fedakârlık, mertlik, dürüstlük, cömertlik, misafirperverlik gibi...” Türk karakterini en iyi tasvir ve sembolize eden deyimlerden biridir.
Kıymetli Ülküdaşlarım;
Devletimizin ekmeğini yemek yalnızca gelir elde etmek anlamına gelmemektedir. Devletin her açıdan güvenliği ve istiklali aynı zamanda Lider’imiz Sayın Devlet Bahçeli’nin işaret ettiği gibi devletin bekası anlamına gelmektedir. Devletimizin ekmeğini yiyen herkes beka parolası etrafında birleşmelidir.
Esen kalınız efendim…